Ata o 27 de novembro poderase visitar esta exposición que reúne todas as viñetas humorísticas que Laxeiro publicou na prensa, en concreto nos xornais El pueblo gallego e Faro de Vigo
O Concello de Ponteareas e a Fundación Laxeiro presentaron unha exposición que reúne todas as viñetas humorísticas que Laxeiro publicou na prensa, en concreto nos xornais El pueblo gallego e Faro de Vigo, nos anos 1928, 1929 e 1930. A exposición é un acontecemento cultural de primeira orde, xa que nunca antes se vira este interesante traballo de Laxeiro na súa totalidade. Co gallo da exposición, a editorial Laiovento, publica o libro homónimo, no que reproduce a totalidade das viñetas (corenta e nove) acompañadas ademais con textos asinados por Manuel Igrexas, Félix Caballero e Javier Pérez Buján. A librería local Milfollas disporá desta publicación para aquelas persoas que desexen adquirilo.
O director artístico da Fundación Laxeiro e comisario da exposición, Javier Pérez Buján, despois de agradecer á alcaldesa e ao concelleiro de educación as facilidades para que este proxecto fora posible en Ponteareas, quixo destacar que cando Laxeiro publicou estas viñetas na prensa galega, era un artista de vinte e vinte e un anos, así que este foi o seu primeiro traballo profesional que, nunha época na que a prensa era lida de forma masiva pola poboación, converteuno en pouco máis de dous anos e medio nun artista coñecido en toda Galicia. Tamén quixo salientar a mirada moderna do mozo Laxeiro que nestas viñetas de mocidade, anuncian un proxecto estético comprometido coa renovación plástica, nun contexto internacional da figuración do período de Entre guerras.
O director xeral da Fundación Laxeiro, Carlos García-Suárez, quen ademais é neto do pintor, agradeceu ao Concello de Ponteareas o interese por este proxecto expositivo e lembrou que hai case vinte e cinco anos, sendo alcaldesa Nava Castro, a Fundación trouxera a Ponteareas unha exposición de pinturas de Laxeiro que ilustraba a traxectoria do pintor, unha circunstancia que dá boa conta do interese de Nava Castro polo pintor de Lalín, como expoñente do mellor da pintura galega do século XX.
Na apertura da exposición a alcaldesa Nava Castro sinalou a importancia de acoller esta exposición que reflicte a obra de xuventude de Laxeiro, “un creador mutidisciplinar que dende Galicia soubo conectar con correntes artísticas de todo o mundo, que foi rompedor e tamén difusor da cultura popular e que recolle na súa traxectoria o espírito da residencia Artistea, apoiar a novos talentos, contactalos con artistas consagrados de todo o mundo, experimentar, investigar, crear e comunicar”.
O proxecto
Durante os anos vinte o humor gráfico galego vivía unha época dourada. Rara era a publicación periódica que non contara con colaboracións gráficas de corte humorístico nas súas páxinas de forma máis ou menos estable. Mesmo Castelao, a ponte entre o vello galeguismo e Os novos, publicou as súas viñetas, ademais de nomes como Torres, Maside ou Colmeiro. De feito, é posible que fora Manuel Colmeiro que animara a Laxeiro a presentar os seus traballos ao Faro de Vigo, despois de que este vira uns debuxos do de Lalín.
Este proxecto responde a unha necesidade de catalogar e mostrar ao público o traballo completo de Laxeiro como humorista gráfico na prensa, sumándose así a ese elenco de artistas renovadores que, en Galicia, cultivaba o humorismo gráfico.
Laxeiro tiña só vinte anos cando comezou a súa colaboración en Faro de Vigo e máis tarde en El pueblo gallego. Trátase por tanto, dunha obra temperá e, de seguro, do seu primeiro traballo profesional no eido artístico. Debido a que se trataba dunha obra reproducida nas dúas cabeceiras máis populares da Galicia da época, estas viñetas deparáronlle sen dúbida a Laxeiro certa notoriedade e supuxeron un bo comezo para un rapaz que ía ter moito que dicir no mundo da arte, ata converterse nun dos artistas máis relevantes da arte galega do século XX.
Se a unha idade tan temperá podemos falar xa dun estilo propio no debuxo de Laxeiro, este é un estilo que amosa unha clara herdanza da estética que outros autores cultivaban, influenciados pola arte xaponesa e todo o influxo oriental que movementos como o Modernismo trouxeron a Europa. En Galicia, a figura máis salientable é Castelao, quen fixo de auténtico nexo entre a vella garda do galeguismo histórico e esta nova xeración de artistas rebeldes que acabarían formando o grupo coñecido como Os novos, no que podemos atopar a Laxeiro, Maside, Seoane, Colmeiro, Souto, Díaz Pardo, Torres, Faílde e Fernández Mazas e que coincidían nos seus postulados e na súa idade, con escritores como Rafael Dieste, Eduardo Blanco Amor ou Francisco Fernández del Riego.
Nestas viñetas podemos distinguir tres estilos ben definidos, un primeiro moi sintético e sen fondos nin sombreados; un segundo grupo, o máis numeroso, nos que sen abandonar a liña clara e sintética, engade un fondo que mediante a técnica do raiado, contextualiza a escena no espazo, ás veces con gran detalle, utilizando o fondo da escena como parte da situación que se detalla no texto. Hai unha terceira tipoloxía na que o trazo se afasta da síntese para achegarse a unha factura máis expresionista, na que podemos atopar paralelismos con debuxos posteriores de Luís Seoane, ou de debuxantes xermanos como George Grosz. Noutros casos, achégase a fórmulas máis realistas, traballando os volumes por medio do sombreado do motivo.
O tratamento formal fálanos dun artista totalmente comprometido coas novas correntes estéticas que percorrían Europa, postulándose xa, tan mozo, ao carón da renovación que logo desenvolvería na súa pintura. É significativo ademais, como esta primeira incursión profesional, lévase a cabo a través dunha canle totalmente definitoria desa modernidade, como foi o soporte elixido, a prensa diaria da época, da que a reprodución e a difusión popular e indiscriminada, son características intrínsecas.
A relevancia deste proxecto responde a tres ideas principais, a recompilación da totalidade do traballo humorístico de Laxeiro, a súa contextualización dentro do momento cultural e histórico e tamén a non menos importante recollida dos diálogos dos personaxes que, no seu conxunto, conforman un decálogo da nosa cultura popular da época, contada por un artista que, malia súa mocidade, xa era quen de captar as peculiaridades dunha Galicia que se debatía entre a tradición e a entrada na modernidade.
