Oleiros,Hoxe cúmprense 25 anos da declaración como Monumento Natural da costa de Serantes e Dexo. O Concello non só activou este importante mecanismo senón que tamén logrou a súa inclusión na Rede Natura 2000 europea, ademais de outorgarlle a máxima protección urbanística a través do Plan Xeral. De non ser pola firmeza das políticas medioambientais do Goberno municipal, hoxe non existiría o Monumento Natural como tal.
Fiel á sabedoría das persoas que habitaron as parroquias de Serantes e Dexo durante os últimos séculos, o Goberno municipal estableceu como prioritaria a preservación natural da costa libre de novas construcións. Así, foi paralizado o intento dunha inmobiliaria madrileña de crear unha urbanización en Seixo Branco aproveitando da Lei do solo do Goberno de Aznar. A empresa chegara a adquirir ao Ministerio de Defensa os terreos que ocupan as antigas baterías militares, pero finalmente a operación foi bloqueada polo Concello e o solo acabou sendo revertido ao Estado.
Nunha liña semellante, a Xunta de Galicia outorgoulle cualificación de parque eólico á zona, o que tamén foi impedido polo Concello. Foron tamén varias as propostas de creación dunha ponte con Ares, así como as promesas electorais do Partido Popular de Oleiros de realizar todo tipo de actividades nocivas para o medio ambiente,…
Diana María
Outro das tentativas destrutoras deste espazo aconteceu tralo naufraxio a plena luz do día e co mar en calma dun pequeno mercante que encallou nos cantís en xuño de 1998. O barco só sufrira unha pequena greta pero a Dirección Xeral de Portos do Estado pretendía desguazalo in situ abrindo unha estrada para o paso de grúas e camións.
A oposición do Goberno municipal foi determinante para impedilo e, tal e como reclamaba o Concello, finalmente o barco foi remolcado polo mar, frustrando así a destrución do territorio que se pretendía tolerar por parte das autoridades do Estado para facilitar o negocio do desmantelamento do Diana María e o do cobro de seguros.
Extensión
O Monumento Natural abrangue toda a franxa litoral que vai desde o faro de Mera ata o porto de Lorbé uns 11 km lineais e máis de 270 hectáreas. A escasa pegada humana ao longo dos séculos permite a existencia de fermosas paisaxes que permiten imaxinar o que sería a costa galega séculos atrás. Ademais existen destacados trazos xeomorfológicos e relevantes elementos de flora e fauna, cunha riqueza biolóxica dun incalcuable valor.
A antiga casa do fareiro dos Faros de Mera, convertida polo Concello na actual Aula do Mar é o centro de recepción de visitantes e no seu interior alberga unha exposición interpretativa permanente.
Máis protección co Plan de Xestión
A instancias do Concello, a Xunta atópase en proceso de aprobación do Plan de xestión do Monumento Natural para regular distintas actividades e usos. O Concello presentou 38 alegacións á proposta inicial autonómica, das que se resolveron favorablemente máis da metade. Entre outras, a Xunta aceptou prohibir calquera tipo de competición deportiva, promover a plantación de árbores autóctonas en detrimento do eucalipto, incrementar as partidas económicas para loitar contra as invasoras ou restrinxir de xeito más severo o acceso ás furnas. Está pendente de resolución por parte da Xunta os límites xeográficos, que o Concello reclama que coincidan cos establecidos no Plan Xeral.
O Concello tamén reclamou que non se permitisen realizar prácticas militares. A Xunta estimou parcialmente este recurso, prohibíndoas tan só entre agosto e febreiro, ao considerar que só afectarían á conservación dos hábitats naturais durante eses meses.
