• Celso Delgado denuncia que se produciron numerosas dilacións indebidas e non xustificables por parte do MITERD e da CHMS. E lembra que a redacción do proxecto licitouse o 6 de xullo de 2017 e case sete anos despois as obras aínda non foron licitadas, a pesar de que afirmaron en nota oficial que serían licitadas a finais de 2022
• Afea que por esas dilacións perdéronse para este proxecto os 14,8 millóns de financiamento con cargo aos fondos FEDER da Unión Europea
• Reprocha ao MITERD e á CHMS que non executen as obras e que mentres a súa política principal sexa a de sancionar con enormes multas ao Concello de San Cibrao, eludindo as súas responsabilidades e trasladándoas aos demais
Na mañá de hoxe o deputado ourensán Celso Delgado formulou na Comisión de Transición Ecolóxica unha pregunta oral dirixida ao secretario de Estado de Medio Ambiente, Hugo Morán.
Despois de tantos atrasos e dilacións, en que data do ano 2024, prevé o Ministerio de Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico e/o a Confederación Hidrográfica Miño-Sil licitar as tan necesarias obras do «Proxecto de finalización do saneamento do río Barbaña, mellora da EDAR de San Cibrao das Viñas – fase II (Ourense)»?
Comezou a súa primeira intervención Delgado cun repaso histórico do proxecto.
Aludiu a que o “6 de xullo de 2017 o Ministerio de Agricultura e Pesca, Alimentación e Medio ambiente licitou a redacción do proxecto para finalizar o saneamento do río Barbaña, un dos afluentes do Miño, e a mellora da EDAR fase II. Proxecto que foi contratado polo Ministerio para a Transición Ecolóxica en xullo de 2018.
O 20 de febreiro do ano 2019 este deputado preguntou a leste mesmo secretario de Estado, Hugo Morán, como ía evolucionando este proxecto e recibimos información de que estaba en redacción o proxecto. E volvín preguntar o 17 de novembro de 2020, tamén nesta mesma Comisión ao Sr. Morán que contestaba que se iniciou a tramitación de avaliación ambiental simplificada o 27 de setembro de 2019”.
Continuou Celso Delgado dicindo: “Estamos cinco anos despois desde que preguntei por primeira vez, nesta mesma Comisión de Transición Ecolóxica para dicir que: A tramitación deste proxecto por parte do MITERD e da CHMS foi claramente deficiente e producíronse numerosas dilacións indebidas e non xustificables”.
A redacción de proxecto licitouse o 6 de xullo de 2017 e case sete anos despois as obras aínda non foron licitadas.
A tramitación ambiental iniciouse en xuño de 2022 e a DIA acaba de chegar en febreiro de 2024. Faltou dilixencia e interese para impulsar un proxecto tan necesario.
Primeiro a CHMS e o Ministerio optaron por un informe de avaliación ambiental simplificada, para bastantes meses despois resolver que era necesaria a avaliación ordinaria, coa consecuente perda de tempo.
Ademais, na tramitación ambiental constáronse pola D.G. da auga deficiencias que esixiron a reformulación dalgúns aspectos técnicos do proxecto sometido á devandita avaliación, o que provocou a suspensión desa tramitación ata que foron emendadas.
Tamén se forneceron informacións non veraces, por dicilo elegantemente. Díxose en xaneiro de 2022 polo presidente da CHMS, Sr. Quiroga e en nota oficial que as obras se licitarían a finais de 2022 e tal cousa non ocorreu.
Emitida a DIA en febreiro de 2024 procede incorporar ao proxecto as condicións impostas, o que dada a lentitude acreditada ata o momento fai presumir xa moi difícil que se poidan licitar as obras neste ano 2024, salvo que Vd. agora confírmeo. E veremos se o fan en 2025.”
Engadiu Delgado: “Tamén, Sr. Morán é moi censurable que o MITERD ademais, en resposta escrita que me dá o 25 de xaneiro de 2024, diga que non prevén conseguir cofinanciamento da Unión Europea, despois de perder pola súa culpa os 14.889.406,18 € que ía achegar o FEDER 2014-2020. Xa que pola súa desidia venceu a data límite para certificar gasto á Unión Europea que foi o 31 de decembro de 2023.
Non estamos #de acordo con renunciar á procura de financiamento comunitario, ademais de acudir aos PGE que lamentablemente xa non será posible en 2024 ao estar o orzamento prorrogado.”
E para concluír dixo: “neste contexto que está a pasar? Pois que o río permanece sen unha depuración adecuada e que a solución que se está aplicando polo MITERD e a CHMS é a clásica, ósea sancionar por verteduras ao Concello de San Cibrao das Viñas, que é a quen corresponde por competencia municipal a xestión adecuada do saneamento. E claro, esas infraccións e esas multan poderían evitarse se estas obras estivesen en curso ou xa executadas, pero a política do MITERD e a CHMS é a de eludir as súas responsabilidades e trasladarlla aos demais.
O Concello de San Cibrao, que conta cun orzamento anual de 6-7 millóns de euros, vén recibindo desde hai anos importantes multas. A última sanción que recibiu fas poucas datas e confirmada en 2023 ten un importe de 1.184.745 € por verteduras de anos anteriores.
Considera Vd. que é razoable que un concello supedite o investimento propio que ten que executar por culpa destas multas mentres o MITERD e a CHMS permanecen nesta situación de falta de dilixencia?
Rógolle que nos diga cando van licitar as obras, en que data. Comprométase. “
Logo foi a quenda do S.E. Sr. Morán que comezou dicindo que as dilacións causan prexuízos, aludindo logo á multa de 100 millóns de euros que a Unión Europea impuxo en 2018 por sentenza a España por incumprir obxectivos de saneamento e depuración. E que por iso non puideron atender os investimentos en materia do ciclo da auga. Así as prioridades do MITERD foron atender a execución daqueles proxectos que xa tiñan sanción pola citada sentenza, e tamén doutros que poderían ter sanción de forma inminente.
A continuación, e sen vir a conto comezou a citar obras de saneamento e depuración en Galicia, sobre as que ninguén lle preguntou, dando importes de investimento e datas de finalización, cualificando estas actuacións de “máis relevantes”. E así citou a EDAR de Silvouta e da Moscadeira, os interceptores de Ponteareas, a depuración de Sanxenxo e o saneamento de Raxó, Paxariñas, o emisario de Montalvo, o saneamento de Illa de Arousa e o colector e interceptor do Rio Sarela.
Só ao final referiuse, en non máis de vinte segundos e sen citar en ningún momento o nome do Barbaña, e dixo que “no proxecto ao que Vd. fai referencia está a adaptarse o proxecto ao condicionado da DIA. Así como a actualización de leste á normativa vixente e razoablemente en función do momento aos prezos de mercado.”
En réplica ao Sr. Morán, Celso Delgado, comezou afeándolle como deputado ourensán que na súa intervención referiuse a proxectos galegos sobre os que non lla preguntou e que el S.E. cualificou de “relevantes da Comunidade de Galicia”, sen incluír entre eles o saneamento do Barbaña. E díxenlle que era un desprezo aos ourensáns o non referirse ao saneamento do Barbaña.
PERDA DE FINANCIAMENTO COMUNITARIO
Tamén critiquei o que tentase xustificar o non investimento en que tiña que atender outros proxectos. E lembreille que “as obras de Barbaña estaban en programación e que Vdes, perderon o financiamento comunitario, e ademais din que non van volver a solicitala. É isto un comportamento dilixente e responsable por parte do MITERD e da CHMS?”
Engadín: “Vd. non me deu unha soa data para a licitación desta actuación, que para nós é importantísima. O río hai que telo protexido e depurado, pero as obras son imprescindibles, trátanse de actuacións que implicarán a substitución de 3,3 quilómetros de colectores de augas fecais, 16,5 quilómetros de colectores de augas pluviais e acondicionar 19 puntos de vertedura”.
E estamos a falar dun concello que quere que estas obras execútense, dunha Deputación Provincial que quere que se executen, duns empresarios do Polígono de San Cibrao, o máis importante da provincia, que á beira ten o de Pereiro de Aguiar e que queren cumprir coa lexislación ambiental, pero vostedes non lle están axudando, non están a facer as obras que lles corresponde executar.
E repítolle, sete anos van cumprir en xuño desde que se licitou o proxecto e non estamos a falar da construción dunha depuradora senón da ampliación, dunha segunda fase”.
Finalicei dicindo “pídolle que rectifiquen e por favor que consideren este proxecto como relevante”.
Cerro o debate o secretario de Estado que despois de expor xeneralidades e escusas dixo “que en canto estea adecuado nos termos que a DIA estableceu, o proxecto estará licitado con carácter inmediato”
