O acordo foi asinado esta mañá polos alcaldes de Muros, Noia, Outes e Porto do Son, así como os patróns maiores de Muros, Noia, Portosín e Porto do Son
A antropóloga Guadalupe Jiménez presentou o libro “Cultura do marisqueo na ría de Muros-Noia”, que servirá de apoio á candidatura #ante a UNESCO
1O Salón de Plenos do Concello de Muros acolleu esta mañá o acto de firma da solicitude de inscrición do marisqueo da Ría de Muros-Noia no Catálogo do Patrimonio Cultural de Galicia. Trátase do primeiro trámite formal necesario para conseguir o obxectivo final da declaración da cultura do marisqueo da Ría de Muros-Noia como Patrimonio Cultural Inmaterial da UNESCO.
O acordo foi asinado polos alcaldes dos Concellos de Muros, Inés Monteagudo; Noia, Santiago Freire; Porto do Son, José Luís Oujo; e Outes, Manuel González; así como polos patróns maiores das confrarías de Muros, Daniel Formoso; Noia, Santiago Cruz; Portosín, Isaac Gaciño; e Porto do Son, Emilio Queiruga. Uns promotores da iniciativa que contan co apoio do Grupo de Acción Local do Sector Pesqueiro (GALP) Sede de Fisterra Ría de Muros-Noia: Costa Sostible. Unha firma pola que se designa á Confraría de Pescadores de Noia como interlocutor e entidade responsable para tramitar esta solicitude e asinar os acordos que correspondan.
Punto de inflexión
A alcaldesa de Muros, Inés Monteagudo, asegurou que “ isto é algo moi importante, é un punto de inflexión non futuro do marisqueo e na riqueza dá nosa ría. *É un recoñecemento a un traballo que se fai dende tempos inmemoriais ata hoxe. *É unha posta en valor dá riqueza dá nosa ría e do traballo dás nosas mulleres”. Neste sentido, lembrou o encontro entre mariscadoras galegas e chilenas celebrado o pasado mes de decembro nese mesmo salón de plenos e no que “comprobamos que compartimos as mesmas formas de traballar e que ata as problemáticas son as mesmas a pesar de estar tan lonxe”.
Pola súa banda, o patrón maior de Muros, Daniel Formoso, destacou “a importancia deste acto polo que suporía a declaración de Patrimonio Cultural Inmaterial dá Unesco porque a ría de Muros e Noia non entenderíase sen ou marisqueo”. Así mesmo, indicou que hai que “ involucar ás novas xeracións porque antes ninguén quería ir mariscar, pero hoxe en día #ver que se pode vivir disto”.
Un punto no que incidiu o patrón maior de Porto do Son, Emilio Queiruga, lembrando que as campañas “antes duraban un mes” pero que agora “son 2.000 postos directos. A comarca vive do marisqueo”. Para el, esta declaración por parte da Unesco supoñería “ darlle un valor ao noso marisco, ao Berberecho de Noia, que é ou mellor do mundo e así hai que transmitilo fóra dás nosas fronteiras. Isto daríalle valor, beneficiaría á ría e crearía postos de traballo”.
Libro de apoio á candidatura
Antes da firma formal do documento, a antropóloga Guadalupe Jiménez Esquinas, profesora titular da Universidade de Santiago de Compostela, presentou a monografía “Cultura do marisqueo na ría de Muros Noia”, cuxa edición foi financiada polas Confrarías de Pescadores de Porto do Son e de Muros a través do GALP Costa Sostible, a Consellería do Mar e o Fondo Europeo Marítimo e de Pesca.
Guadalupe Jiménez explicou que a declaración de Patrimonio Cultural Inmaterial da UNESCO sostense sobre tres piares: que o patrimonio non é só o físico, senón tamén os costumes; que eses usos ou costumes teñen que ter como protagonistas a persoas; e que ten que contar cun compoñente social como respecto aos dereitos básicos ou compromiso coa igualdade. “O marisqueo da Ría de Muros Noia está comprometido coa sustentabilidade pois son estas profesionais quen se encarga da ría mantéñase nas mellores condicións posibles”, apuntou Jiménez Esquinas, quen puxo tamén en valor que “as mariscadores son un referente na loita polos dereitos da muller”, tanto en Galicia como en Chile, país co que se tramitará unha candidatura conxunta #ante a Unesco.
Para demostrar como o marisqueo está presente na cultura da zona, Guadalupe Jiménez indicou que “o tempo se mide en campañas, o marisqueo dá nome a moitos lugares e ata o día enténdese en mareas”.
Procedemento
Unha vez asinada a solicitude formal de inscrición do Marisqueo da Ría de Muros Noia no Catálogo do Patrimonio Cultural de Galicia, o seguinte paso será presentar devandito acordo e material complementario #ante a Xunta de Galicia, algo que terá lugar este mesmo mes de marzo. Unha vez conseguida a categoría de Patrimonio Cultural de Galicia, o seguinte paso será elevar a petición ao Ministerio de Cultura para que faga o propio #ante a UNESCO.
Para incrementar as posibilidades da candidatura española, os promotores da iniciativa levan meses traballando conxuntamente coa Asociación Nacional de Mujeres da Pesca de Chile, entidade coa que se pretende presentar unha candidatura conxunta para declarar Patrimonio Cultural Inmaterial da UNESCO ao marisqueo da Ría de Muros-Noia (España) e a recolección de beira de Chiloé e Tenglo (Chile).
